Waar ben je naar op zoek?
Blog: Digitale media, hoe zorg je samen voor goed gebruik?
9 april 2021
Al een aantal jaar zijn de digitale media, zoals games, televisieprogramma’s en social media, niet meer weg te denken. Sterker nog, ze worden steeds meer en steeds intensiever gebruikt. Dit kan zowel positieve als negatieve effecten hebben op de ontwikkeling van je kind. Logisch dat je hier als ouder vragen over hebt. Volgens Kinderopvangtotaal.nl geven 4 op de 10 ouders aan dat ze hulp kunnen gebruiken bij de mediaopvoeding van hun kinderen. Daarom zetten we voor je op een rijtje welke effecten digitale media kunnen hebben en geven we tips voor hoe je gezond met digitale media omgaat.
6-8 jaar
Vanaf 6 jaar krijgen kinderen behoefte aan hun eigen mediagebruik. Dat kan ook, want ze kunnen steeds beter lezen en schrijven. Ook wordt het verschil tussen meisjes en jongens zichtbaar. Jongens gaan naar typische jongensproducten op zoek en meisjes naar typische meisjesproducten. Gemiddeld besteden kinderen van 6 -8 jaar ongeveer twee uur per dag aan televisie kijken, apps, computeren en gamen. Wist je dat een kwart van de 8-jarigen al een mobieltje tot zijn beschikking heeft?
Het gebruik van media kan allerlei ontwikkelingsgebieden van je kind stimuleren. Wat zijn deze positieve effecten?
- Kinderen oefenen door spelletjes met taal;
- Kinderen zijn geïnteresseerd en leren veel van informatieve producties (klokhuis, NOS-jeugdjournaal);
- Gamen heeft een gunstige beïnvloeding op de coördinatie;
- Ze kunnen tegelijkertijd iets met anderen doen, lachen om hetzelfde filmpje bijvoorbeeld;
- Een verhaal kan een kind meenemen in een andere wereld. Ze kunnen zo kennis maken met andere gewoonten, culturen en andere tijden.
Er zijn ook negatieve effecten bij het gebruik van digitale media:
- Omdat ondertiteling vaak nog te snel gaat worden beelden weleens verkeerd begrepen;
- Idolen in de media kunnen een voorbeeldfunctie vervullen. Kinderen nemen houding en gedrag over van hun idool. Bijvoorbeeld grof taalgebruik;
- Ze betrekken direct zichtbare gevaren of enge situaties (overvallen, brand, natuurramp) direct op zichzelf. Kinderen die de context van de situaties niet goed kunnen overzien kunnen denken dat hun dat ook kan overkomen.
9-12 jaar
In deze leeftijdsfase zijn kinderen niet meer onder de indruk van typische kinderprogramma’s en fantasiefiguren. Ze gaan op zoek naar de boodschap erachter. Het verhaal moet vooral interessant zijn. Gemiddeld besteden kinderen van 9 tot 12 jaar 3 uur per dag aan televisie kijken, computeren en gamen.
Wat zijn positieve effecten?
- Ondertiteling heeft een (klein) effect op de technische leesvaardigheid. Engelse woorden en begrippen pikken kinderen tussen neus en lippen door op;
- Door korte en snelle online spelletjes leren kinderen aandachtig bezig te zijn met een opdracht;
- Het jeugdjournaal (of andere reportages en series), helpt kinderen om het nieuws te begrijpen en een mening te vormen;
- Games kunnen bevorderlijk zijn voor de verfijning van de oog-handcoördinatie;
- Social media bieden kinderen kansen om de relaties met leeftijdgenoten te verdiepen en hun vaardigheden te oefenen. Zo heeft het een stimulerende invloed op vriendschapsvorming en kwaliteit van bestaande vriendschappen.
Wat zijn negatieve effecten?
- Kinderen van een jaar of 10 zijn gevoelig voor taalgrapjes die net op het randje zijn. Om hun eigen grenzen te verkennen nemen ze daardoor ook makkelijk grof taalgebruik over;
- Te veel en moeilijke informatie kan kinderen onzeker maken;
- Kinderen kunnen nog niet altijd doorzien wat wel of geen commerciële informatie is. Zo moet je ineens wél betalen voor die app die gratis leek;
- Bij te veel gebruik van sociale media is er minder tijd en gelegenheid om ook in het echte leven communicatieve ervaring op te doen;
- Ze kunnen contacten leggen met mensen die ze niet (goed) kennen;
- Bij een groep horen is belangrijk. Ook online kan gepest worden.
Tips om digitale media samen gezond te gebruiken
Afwisseling
Zorg dat je schermgebruik afwisselt met lichaamsbeweging. Ga lekker naar buiten! Heeft je kind moeite om te stoppen met het kijken van een filmpje of het spelen van een spelletje? Geef dan een alternatief. Heb je al bedacht wat je buiten gaat doen?
Duidelijke afspraken
Maak met je kind duidelijke afspraken. Afspraken over het gebruik van media maar ook over de tijd die daaraan besteed mag worden. Maak vooral afspraken over het online gedrag dat je verwacht:
- Deel zo min mogelijk persoonlijke gegevens;
- Maak duidelijk welk soort foto’s en filmpjes je kunt bekijken en kunt delen;
- Hoe je kind zich online gedraagt. Gedraag je beleefd en respectvol, ga niet pesten en val geen mensen lastig.
- Doe zelf geen aankopen online, ook niet als ze zeggen dat iets gratis is. Vraag dat altijd even aan papa en mama.
Bronnen:
